Neem contact op
+31 6 24287285
mail@ingeborgannamartens.nl
Ingeborg Anna • 7 mei 2022
Co-regulatie en ons stresssysteem
In mijn blog ‘Prematuriteit, Autonome zenuwstelsel en ons stresssysteem’ heb ik in grote lijnen de werking van ons stresssysteem
uitgelegd.
Goed te weten dat ons parasympatische zenuwstelsel
(meer precies de ventrale vagus, de hart-hoofd verbinding) de 'fabrieksinstelling' van ons lijf is.
Wanneer je een moeilijke start hebt gehad is déze fabrieksinstelling ontregeld, het sympathische zenuwstelsel is dan actiever, je overlevingsstand staat AAN.
Als baby ben je nog niet in staat om zelf je eigen emoties te reguleren.
Je bent hierbij 100 % afhankelijk van anderen. (Co-regulatie)
Wist je trouwens dat ook volwassenen Co-regulatie nodig hebben (10%)?
Je hoeft dus ook als volwassen leeftijd niet alles zelf en alleen te doen 😊.
In de eerste 7 jaar van je leven gaat de ontwikkeling ontzettend snel en doe je ontzettend veel nieuwe ervaringen op. Al deze nieuwe ervaringen kosten energie en leveren stress op.
Een beetje stress is helemaal oké, maar belangrijk dus ook om zo nu en dan ‘af te koppelen’, tot rust te komen, de opgedane ervaringen te verwerken.
Door middel van Co-regulatie
kom je dan als het ware terug in de zogenoemde ‘Window of Tolerance’, waarin iemand stress goed aan kan.
Zolang de stress binnen dit raam blijft, is er niets aan de hand en functioneert iemand goed. Loopt de stress te hoog op of duurt het te lang, dan schiet de stress buiten het raam.
Er zijn drie emotieregulatiesystemen:
- Het gevaarsysteem
is gericht op zelfbescherming en wordt actief bij dreiging. Emoties als angst, agressie, en afkeer helpen om te vlechten, vluchten of te verstijven.
- Het jaagsysteem
is gericht op positieve emoties en beloningen die worden begeerd, zoals voedsel, seks, bezit en status. Het gedrag is gericht op presteren en consumeren.
- Het zorgsysteem is gericht op positieve emoties en veiligheid. (Co-regulatie) Het gedrag is gericht op zorgzaamheid, vriendelijkheid en geborgenheid.
Bron: handboek positieve psychologie
Voorwaarden om Co-regulatie te kunnen bieden:
- Je dient zelf goed gereguleerd te zijn om anderen te kunnen Co-reguleren. Heeft de ander bijvoorbeeld rust nodig, maar loop je zelf rond als een stresskip, dan is het best lastig om de ander rustig te krijgen. Daarbij zal de ander veelal de non-verbale signalen oppikken. (Lichaamstaal gaat boven woorden)
- Je moet beschikbaar zijn, zowel fysiek als emotioneel.
Ervaren in het
hier & nu. Dus mobiele telefoons aan de kant 😉 en je eigen ‘zorgen’ opzij.
- Wees Slowfull, stem je snelheid en ritme af op de ander. Dus wellicht niet even, snel snel…
Op het moment dat een kind ervaart dat er geen co-regulatie is
en hij/zij de eigen emoties dus niet kan reguleren
- en dus buiten de ‘window of Tolerance’ raakt’ -
zal het uit verbinding raken en coping (strategieën) gaan ontwikkelen om te ‘overleven’.
Bijvoorbeeld de behoefte om niet meer te hoeven ‘voelen’.
Vaak zie je op latere leeftijd please gedrag, waarbij er vaak goed voor de ander gezorgd wordt, maar eigen behoeften compleet gemist worden.
Dit alles om in verbinding te komen.
Voor mijzelf ook lang dé coping geweest om mijn leven te leven.
Weet dat (bijna) elke schade te herstellen is, zodra de verbinding herteld is.
De 🔑 ligt bij jezelf, vanuit verbinding met jezelf kun je verbinding maken met de ander.
Meditatie is voor mij dé ‘poort’ gebleken om m’n lijf iedere keer weer te resetten - terug te brengen naar de fabrieksinstelling - en weet ik mijn hoofd en hart verbinding steeds weer te herstellen. Hierdoor kan ik me ook verbinden met de ander, met mijn omgeving.
Meerdere keren per dag bewust even ZIJN, om er ook voor de ander te kunnen zijn.
Geniet van vandaag & herhaal het morgen!
Liefs,
Ingeborg Anna
De polyvagaal theorie legt uit hoe ons zenuwstelsel via drie reactiesystemen onze emoties, gedrag en sociale verbinding beïnvloedt, afhankelijk van hoe veilig we ons voelen.
Mijn reflectie op 2024: Een jaar met veel persoonlijke groei en mooie projecten zoals de oprichting van Couv-Cafe Ulvenhout en de lancering van de Next Generation Community binnen Care4Neo.
Als belangenbehartiger voor prematuur geborenen verzorg ik (op aanvraag) gastlessen, onder andere voor het Sophia NIDCAP & APIB Training Center en binnen de opleiding Gynaecologie.