Prematuriteit, Autonome zenuwstelsel en ons stresssysteem

Ik heb er al vaker over geschreven in mijn blogs…. Stress!

Onder andere deze 3 blogs:

- I am embracing my stress

- Lifestyle en Early life stress

- Hechting en Basisvertrouwen

Tijdens het symposium ‘Veel te vroeg geboren, hoe is het nu? in het Erasmus MC-Sophia Kinderziekenhuis op 12 april jl. kwam er een mooie vraag voor het panel.

De vraag had met het autonome zenuwstelsel te maken, én of deze anders afgesteld zou zijn bij prematuriteit.

Deze vraag is onder andere beantwoord door Prof. Dr. Irwin Reiss.

Het symposium kun je trouwens terugkijken via deze link:

https://youtu.be/_TCH8VwjkxI

Onze stressrespons is een aangeboren mechanisme, onderdeel van het autonome zenuwstelsel, dat werkt om het lichaam terug in balans en orde te brengen.

De eerste 1000 levensdagen van een kind zijn hierbij bepalend voor de rest van zijn/haar leven.

Belangrijk om te weten is dat het premature brein inderdaad gevoeliger is afgesteld.

Hoe werkt dat mechanisme nu precies? Daar ga ik vandaag dieper op in.

We hebben drie soorten stress:

- Fysiek; denk hierbij aan bijvoorbeeld trauma’s, ongelukken, verwondingen, valpartijen,

- Chemisch; bijvoorbeeld virussen, bacteriën, voedselallergie,

- Emotioneel; dat kan van alles zijn, financiële problemen, familie tragedie.

Al deze dingen brengen het brein en lichaam uit balans.

Leven in (chronische) stress = leven in overlevingsstand

Chronische stress = Incoherentie van het brein

We zijn prima in staat om korte termijn stress te tolereren.

Als we bijvoorbeeld een dreiging of gevaar zien in de buitenwereld vindt er een ‘prikkeling’ plaats - zie een prikkeling als een mobilisatie van enorme hoeveelheden energie, om ons te beschermen tegen het gevaar in onze buitenwereld.

Dus als we een dreiging waarnemen, zetten we een deel van ons autonome zenuwstelsel aan, genaamd het sympathische zenuwstelsel - ons gaspedaal - ook wel ons bekend als het vecht en vluchtmechanisme.

Het is haar taak om het lichaam te beschermen tegen gevaar in de omgeving. En om dat te doen, moet het de hulpbronnen van ons lichaam in de noodtoestand mobiliseren en aangrijpen. Het gaat zich mobiliseren en energie vrijmaken om zichzelf op dat gevaar voor te bereiden.

En als we deze energie onttrekken om onszelf voor te bereiden, raakt ons lichaam uit balans.

Pupillen verwijden, de ademhaling-frequentie neemt toe, de hartslag neemt toe, glucose wordt gemobiliseerd. Enorme hoeveelheden bloed worden naar de ledematen gestuurd; alles om te kunnen vechten, vluchten of bevriezen, té overleven!

Een méér dan prima systeem dus bij werkelijk accuut gevaar, maar niet voor lange tijd.

Want stel je nou eens voor dat je stresssysteem zó gevoelig is afgestemd dat deze dus als het ware continue aan staat, je de gaspedaal de hele tijd intrapt.

Dan is er simpelweg geen energie over voor je binnenwereld, voor groei en herstel. Je weet de rem niet te vinden, je para sympatisch zenuwstelsel wordt niet aangezet.

Je wordt als het ware zelfs afhankelijk van die stoot van adrenaline, die je de hyperfocus geeft (en je veilig houdt 😉)

Onbewust, hoe gek ook, lijkt het er soms op dat omstandigheden in stand worden gehouden, om de afhankelijkheid van de chemische stof steeds te bevestigen. Zo blijven mensen in ‘slechte banen’ zitten of zoeken steeds weer ‘moeilijke relaties’ op.

De emoties van boosheid, angst, frustratie, wrok, jaloezie, ongeduld, schuld, schaamte, machteloosheid;

ze komen allemaal voort uit de stresshormonen.

Het blijkt dat sommige mensen 70 procent van hun leven spenderen met het leven in overlevingsstand.

Triggers in het dagelijkse leven kunnen je immers weer terugvoeren naar het verleden en een ‘prikkeling’ veroorzaken, waardoor je overlevingsstand geactiveerd wordt. Dit is een veelal onbewust proces.

Ook ik heb zeker 40 jaar van mijn leven grotendeels in deze overlevingsstand gezeten.

Nu ik mezelf hiervan bewust ben én de lichamelijke sensaties, emoties, maar ook zeker mijn gedachtes weet op te merken, is het me gelukt om de rem van mijn para sympathische zenuwstelsel te vinden én in te trappen.

Daardoor is de balans - of weet ik de balans - steeds weer te herstellen en is mijn brein en hart meer in evenwicht.

Meditatie is voor mij dé ‘poort’ gebleken om deze reis te maken en de rivier over te steken.

Van chronische stress en een incoherent brein en hart

Naar

Meer innerlijke rust, compassie, balans en zelfliefde.

Alles begint bij kennis, (h)erkenning en inzicht.

Vind je eigen manier én middel om deze reis ook te kunnen gaan maken.

Voor nu wens ik jullie een ontzettend mooie dag.

En vergeet niet,

Geniet van vandaag & herhaal het morgen.

Liefs,

Ingeborg Anna

< Ouder bericht Nieuwer bericht >